İş Sözleşmesinin İşçi Tarafından Feshi

İş Kanunu hükümlerine göre bir tarafın bağımlı olarak iş görmeyi diğer tarafın da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan sözleşme türüne iş sözleşmesi denmektedir. Fesih ise tek taraflı irade beyanı olup karşı tarafa ulaşmasıyla hukuki sonuç doğurur.

İş Kanunu, hem işveren hem işçi için hangi nedenlerle iş sözleşmesinin feshedilebileceğini hüküm altına almıştır. İş sözleşmesinin işçi tarafından feshedilmesi halinde işçinin talep edebileceği hakların neler olduğu da ayrıca hüküm altına alınmıştır.

İş Feshinin Şekil Şartı

İşçinin fesih beyanının işverene ulaşmasıyla işçinin iradesi sonuç doğurmuş olur. Yasada bu fesih beyanı için resmi şekil şartı belirtilmemiştir. Dolayısıyla yazılı ya da sözlü olacak şekilde fesih iradesi işverene ulaştırılabilir. Günümüzde, ileride doğabilecek hak kayıplarının önüne geçebilmek için noter kanalıyla ihtarname göndererek iş sözleşmesinin feshi tercih edilse de işverene iletilen sözlü beyanın yazıya dökülmesiyle de fesih geçerli hale gelecektir. Fesih beyanının işveren tarafından kabul edilip edilmemesinin bir önemi yoktur. Feshin karşı tarafa ulaşmasıyla hukuki sonuçlar doğacaktır.

İşçinin İş Sözleşmesini Haklı Nedenle Derhal Feshi

İş Kanununa göre işçi iş akdini 3 ana başlık altında incelenebilecek nedenlerden ötürü feshedebilir. Bunlar;

• Sağlık sebepleriyle iş akdinin işçi tarafından derhal feshi
• Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallerde işçi tarafından iş akdinin derhal feshi
• Zorlayıcı nedenlerle fesih

İş Akdinin Bildirimli Feshi

İş sözleşmesinin haklı bir gerekçe göstermeksizin derhal feshedilmediği durumlarda işçi işverene, sözleşmeyi feshedeceğini önceden beyan etmelidir. Bilinen şekliyle işçi, ihbar süresine riayet ederek işverene iş sözleşmesini sona erdireceğini bildirmelidir. İşçinin, o iş yerindeki çalışma süresine göre tayin edilen sürelere uyarak fesih hakkını kullanması gerekmektedir. Bu süreler;

• Altı aydan az sürmüş olan işçi için, bildirim süresi iki hafta
• Altı aydan bir buçuk yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirim süresi dört hafta
• Bir buçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirim süresi altı hafta
• Üç yıldan fazla sürmüş işçi için, bildirim süresi sekiz haftadır.

Feshin işverene ulaştırılmasıyla ihbar süresi işlemeye başlar, süre sonunda da işçinin sözleşmesi fesholmuş olur. Bildirim süresine uymayan taraf, bu süreye ilişkin tazminatı karşı tarafa ödemekle yükümlüdür.

İş Sözleşmesinin İşçi Tarafından Feshinin Sonuçları

Kıdem Tazminatı

Kendi iradesiyle iş sözleşmesini fesheden işçi kıdem tazminatına hak kazanamaz. Yargıtay kararları ışığında kıdem tazminatı; işverene ait bir işyerinde belli bir süre çalışmış bir işçinin, işini kaybetmesi halinde işinde yıpranması, yeni bir iş edinmede karşılaşacağı güçlükler ve işyerine sağladığı katkı göz önüne alınarak, geçmiş hizmetlerine karşılık işveren tarafından işçiye kanuni esaslar dahilinde verilen toplu paradır. İşçinin kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için işçinin o işyerinde en az 1 sene çalışmış olması gerekmektedir.

İşçinin kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için, iş sözleşmesinin haklı gerekçelerle feshedilmesi ya da iş akdinin geçersiz ve haksız şekilde işveren tarafından feshedilmesi gerekmektedir.

İhbar Tazminatı

İşçinin kendi iradesiyle iş sözleşmesini feshettiği takdirde ihbar tazminatına hak kazanması mümkün olmayacaktır. İşverenin bu süreye riayet etmemesi durumunda işçiye bu süre zarfındaki ücreti ödemesi gerekecektir.