Katkı Payı ve Katılma Alacağı

Türk Medeni Kanununa göre; her eş diğer eşin evlilik içinde edinilmiş mal niteliğindeki mallarının yarısının değeri üzerinde alacak hakkına sahiptir. Bu hak, katılma alacağı olup açılacak bir dava ile ileri sürülebilir. Katkı payı ise; bir eşin aldığı mala katkı sunan diğer eşin boşanma durumunda ve mal rejiminin tasfiyesinde talep edebileceği paydır. Bu da açılacak katkı payı davası ile ileri sürülebilir.

Katılma Alacağı Davaları

Boşanma davasının açılmasıyla mal rejiminin tasfiyesi de başlamış sayılır. Boşanma kararının kesinleşmesiyle birlikte mal rejimi de sonlanmış sayılmaktadır. Taraflar arasındaki mal rejiminin tasfiyesi davalarında bu tarih esas alınarak tüm alacak ve borçlar hesaplanır.

Katılma alacağı davalarında taraflar; evlilik içinde alınan mülkün değerinin yarısını katılma alacağı olarak kendisine ödenmesini talep edebilir.  Bu davalarda, tarafların evlilik birliği içinde edindikleri mallar, eşin üçüncü kişilere yaptığı karşılıksız kazandırmalar, malvarlığını azaltmak maksadıyla yapılan tüm devirler malvarlığı değerlerine eklenerek, bu değerler de malvarlığında mevcutmuş gibi kabul edilir ve hesaplamalar bu şekilde yapılır.

Evlilikte Alınan Mülkün Bedelinin Kişisel Mal Bedeliyle Karşılanması

Eşin evlenmeden önce aldığı arabasını satarak evlendikten sonra alınan evin bedelini ödemesi durumunda; eşin kişisel malı kabul edilen arabanın güncel değeri hesaplanarak eşe verilecek, geriye kalan bedel de eşler arasında paylaştırılarak tasfiye gerçekleştirilecektir.

Türk Medeni Kanun hükümleri uyarınca yapılan bu işleme denkleştirme denmekte olup mal paylaşımı sırasında oluşan yarar ve zararı dengelemek için yapılan hesaplama yöntemidir.

Katkı Payı Alacağı Davaları

Türk Medeni Kanunu hükümleriyle bir eşin, diğer eşin aldığı mala katkı sunması durumunda talep edebileceği alacak kalemine katkı payı alacağı denmektedir. Değer artış payı ve katkı payı kavramları aynı kavramlar olarak düşünülse de aslında farklı kavramlardır. Katkı payı davalarında hesaplama dava tarihindeki rayice göre yapılırken değer artış payı davalarında hesaplama karar tarihine en yakın tarihteki rayice göre yapılır.  Bu noktada yürütülecek faizin dikkate alındığı tarihte de değişiklik baş göstermektedir.

Katılma Alacağı ve Katkı Payı Alacağı Davalarında Zamanaşımı Süresi

Boşanma davasının kesinleştiği tarihten itibaren 10 yıl içinde açılmayan davalar zamanaşımına uğramış sayılır. Bu davaların açılabilmesi için kural olarak boşanmanın kesinleşmesi gerekmektedir.

Katkı Payı ve Katılma Alacağı Davalarında Yargıtay Görüşü

Mal rejiminin tasfiyesi aşamasında eşler katılma alacağını azaltmak kastıyla birtakım tasarruflarda bulunabiliyor. Bu gibi durumlarda Yargıtay; taşınmazın elden çıkarıldığı tarihi ve tarafların boşanma davasından sonra bir araya gelip gelmemesini göz önünde bulundurarak birtakım inceleme ve araştırmalar yapılmasını, boşanma davasından hemen sonra elden çıkarılan taşınmaz ile eşlerin boşanma davasından sonra bir araya gelmediği hallerde, taşınmazın karşı tarafın katılma alacağını azaltmak kastıyla hareket ettiği kanaatiyle hüküm kurmaktadır.