Çocuk Mallarının Yönetimi

Türk Medeni Kanunu düzenlemesine göre; anne ve baba, velâyetleri devam ettiği sürece çocuğun mallarını yönetme hakkına sahiplerdir. Anne ve baba kusurlarıyla velayetleri kaldırılmadıkça çocuğun mallarını kullanma hakkını ellerinde tutarlar.

Çocuğun Malları

Ana rahmine düştüğü andan itibaren ve sağ doğmak koşuluyla hak ehliyetine sahip olan her çocuk, anne ve babasından bağımsız malvarlığına sahip olabilir. Çocuk sağlararası işlemlerle ya da ölüme bağlı tasarruflarla malvarlığı edinebilir. Bu durumlara örnek verecek olursak; çocuğa intikal eden miras, sağlar arası bağışlamalar, destekten yoksun kalma tazminatları, sigorta alacakları, çocuk lehine bankaya yatırılan paralar , yasal temsilcisi tarafından çocuk adına yapılan kazandırıcı işlemler diyebiliriz.

Çocuğun Mallarının Yönetilmesi

Kural olarak çocuğun malları, evlilik birliğinde anne ve baba tarafından yönetilir. Evlilik birliğinin sona ermesiyle velayet hakkına sahip olan taraf çocuğun mallarını yönetme hakkına sahip olacaktır. Yine kural olarak anne ve babalar, çocuğun mallarını kullanabilir. Anne ve baba çocuğun mallarını yönetirken ve kullanırken kural olarak hesap vermezler, ancak anne ve babanın yükümlülüklerini yerine getirmedikleri durumlarda hakim müdahalesi istenebilir.

Evlilik birliğinin sona ermesi durumunda, velayet hakkını elinde tutan ebeveyn çocuğun mallarını gösteren bir defter tutar ve malvarlığında yapılan önemli değişiklikleri bildirmekle yükümlüdür. Velayet hakkını kullanan ebeveyn kusuruyla bu hakkı kaybetmedikçe çocuğun mallarını idare etme ve kullanma hakkını elinde tutacaktır.

Çocuk mallarının gelirleri, çocuğun ihtiyaçları için harcanacaktır. Eğer ki çocuğun ihtiyaçlarının karşılanmasından sonra bakiye bir miktar kalırsa ailenin ihtiyaçları için de kullanılabilir. Çocuğun eğitim, öğretim, bakım ve sair ihtiyaçları kural olarak anne ve baba tarafından karşılanır. Çocuğun bu giderlerinin , gelirlerinden karşılanabilmesi ancak ailenin yoksul durumda olması ya da çocuğun özel durumu nedeniyle yapılan harcamaların olağanüstü olması durumlarında hakim izniyle mümkün olabilecektir.

Çocuğun Mallarının Yönetilmesinde Çocuğun Görüşünün Alınması

Her çocuğun, hangi gelişim ve algılama evresinde olursa olsun , kendi görüşünü oluşturma yetisine sahip olduğu kabul edilir. Bu durumda da her çocuk, kendi mallarının yönetilmesi hususunda da görüş sahibi olacaktır ve malların yönetiminin de çocuğun görüşünün alınması esastır. Anne ve baba idare hakkını kullanırken, çocuğun üstün yararını göz önünde bulunduracaktır. Çocuk ile anne ve babanın menfaatlerinin çatışması durumunda çocuğa kayyım atanması gerekebilir.

Anne ve Babanın Çocuğun Malları Üzerindeki Yönetim Hakkının Sona Ermesi

Anne ve babanın çocuğun malları üzerindeki yönetim hakkı, anne ve babanın velayet hakkınn kaldırılmasıyla sona erebilir. Anne ve babanın, çocuğun menfaatine aykırı şekilde yönetim hakkını kullandığının tespiti halinde bu hak ellerinden alınabilir. Bu durumda çocuğa vasi atanabilir ya da çocuğa kayyım atanarak çocuğun mallarının yönetimi sağlanabilir.

Çocuk Mallarının Anne ve Baba Tarafından Kullanılmasında Ölçüt

Kural olarak anne ve baba, çocuğun mallarını kullanma hakkına sahiptir. Ancak bu hakkı özenle yerine getirmekle mükelleftirler. Çocuğun mallarının kullanımından kaynaklı olağan yıpranmalardan sorumlu değillerdir ancak hakkaniyete uygun davranmaları da gerekir. Hakkaniyete aykırı bir kullanımın tespiti halinde hakimin müdahalesi talep edilebilir.

Çocuk Mallarının Yönetiminde ve Kullanımında Ortaya Çıkacak Uyuşmazlıklar

Çocuk mallarının yönetiminde, kullanımında ortaya çıkabilecek uyuşmazlıklar çocuğun ikametgah adresindeki Aile Mahkemeleri nezdinde açılacak davalarla giderilir.