Boşanmada Şirket Ortaklığı ve Hisselerin Durumu

Türk Medeni Kanunu hükümleri çerçevesinde; evlilik birliğinin kurulmasıyla birlikte taraflar arasında, aksine bir sözleşme yoksa, edinilmiş mallara katılma rejimi uygulanır. Boşanma halinde edinilmiş mallara katılma rejiminin tasfiyesi yoluna gidilir. Şirket ortaklığından kaynaklı alacaklar ile şirket hisseleri de bu mal rejimine tabii olacağından, boşanma durumunda şirket ortaklığından kaynaklı alacaklar ve şirket hisselerinin paylaşımı yoluna nasıl gidileceği merak konusudur.

Eşlerin Şirket Ortaklığı

Boşanmayla birlikte şirket ortaklığında nasıl bir yol izleneceği konusu iki şekilde ele alınmaktadır. Birincisi, eşlerin şirkete beraber ortak olmaları ikincisi ise eşlerden birinin ortak olduğu şirketteki hisselerinin boşanmadan sonra mal paylaşımına nasıl konu edileceğidir.

Boşanma ile eşlerin şirket ortaklığında şirket açısından bir değişiklik yaratmayacaktır, ancak şirket hisseleri mal paylaşımına konu edilebilir maddi değerlerdendir. Şirket hisselerinin edinilmiş mal olması durumunda, hisselerin mal rejimi tasfiyesi tarihindeki değeri tasfiyeye girecektir. Şirket hisselerinin kişisel mal olduğu durumlarda ise; dağıtılmamış kar payları mal rejimi tasfiyesine konu olacaktır.

Eşlerden birinin sermaye olarak şirkete emeğini koyduğu durumlarda; şirketin ortaklara dağıttığı ödeme varsa bu ödeme edinilmiş mal olacağından, bu ödemeye bakılmalıdır. Eşlerden birinin sermaye koymasıyla şirketin malvarlığında bir artış olmuşsa; bu değer artışı da paylaşıma konu olacaktır.

Aile Şirketlerinin Durumu

Aile şirketlerinin kuruluş amacı çoğunlukla mirasın dağılmasını engellemek olduğundan eşin aile şirketindeki hissesini o aileye sahip olmakla doğuştan aldığı kabul edilir ve eşin kişisel malı kabul edilir. Bu durumda aile şirketindeki hisseler mal rejim tasfiyesine konu edilmez.

Boşanma Halinde Şirket Hisselerinin Durumu

01.01.2002 tarihi itibariyle yasal mal rejimi olarak edinilmiş mallara katılma rejimi kabul edildiğinden şirket hisselerinin durumu 01.01.2002’den önce ve bu tarihten sonra olmak üzere farklılık göstermektedir.

01.01.2002 tarihinden sonra yapılan evliliklerde, eşlerin aksine bir sözleşme yapmaması durumunda, edinilen mallar ortak paylaşılır. Şirket hisselerinin edinme tarihlerine bakılarak hareket edilmesi gerekir. 01.01.2002 tarihinden önce yapılan evliliklerde ise hesaplamalar çok daha farklı yapılmaktadır. Bu tarihten önce yapılan evliliklerde mal ayrılığı rejimi söz konusu olduğundan, evlilik birliğinde edinilen mallar kimin üzerine kaydedilmişse mal o eşin kişisel malı kabul edilmiştir. Bu durumda şirket hissesinin 01.01.2002 tarihinden önce edinildiği durumlarda hisse sahibi eş açısından kişisel mal olarak değerlendirilme durumu söz konusu olacaktır.

Şirket Hisselerinin Paylaşımı

01.01.2002 tarihinden sonra kurulmuş ve edinilmiş hisselerin varlığı halinde, şirket hisselerinin gerçek değeri tespit edilecek ve bu tarihten itibaren elde edilen gelirler ve kar tespit edilip paylaşıma konu edilecektir.

Boşanma aşamalarında eşlerin mal kaçırma eylemleri sıklıkla yaşandığından, bu sıkıntının önüne geçebilmek adına şirket hisselerinin devrini önlemek amacıyla hisselere tedbir konabilir. Ancak, bunun için mal rejimi tasfiyesinin açılması gerekmektedir, boşanma davasıyla talep edilen tedbir talepleri kabul görmemektedir.